نه‌وال زه‌ینه‌ب سه‌ید ئه‌لسه‌عداوى، له‌ناو هاوڕێ‌‌و که‌سه نزیکه‌کانیى‌و ته‌نانه‌ت هه‌ندێ له‌راگه‌یاندنه میسرى‌و عه‌ره‌بییه‌کانیشدا به‌ناوى (نه‌وال زه‌ینه‌ب) که زه‌ینه‌ب ناوى دایکییه‌تى ناسراوه، هۆکارى ئه‌وه‌ش وه‌ک له‌چاوپێکه‌وتنێکى ته‌له‌فیزیۆنیدا ده‌ڵێت: “بۆ ئه‌وه‌ى رێز بگڕێنمه‌وه بۆ دایک، چونکه له‌هه‌ندێ کۆمه‌ڵگه‌ى رۆژهه‌ڵاتى‌و رۆژئاواییشدا رێز له‌دایک ناگیرێت، بۆیه من پێمخۆش بووه به‌ناوى دایکمه‌وه بانگ بکرێم”.
نه‌وا زه‌ینه‌ب ئه‌لسه‌عداوى ساڵى 1931 له گوندى که‌فر ته‌حله‌ى پارێزگاى قیلیوبیه‌ى میسر له‌خێزانێکى هه‌ژار له‌دایکبووه، ساڵى 1955 به‌شى نه‌شته‌رگه‌رى کۆلێژى پزیشکى له‌زانکۆى قاهیره ته‌واو کردووه‌‌و دواتر له‌بوارى نه‌خۆشییه‌کانى سنگ له‌نه‌خۆشخانه‌ى (قه‌سر ئه‌لعه‌ینى) کاریکردووه‌‌و پاشان گرنگى به‌نه‌خۆشییه ده‌رونییه‌کان ده‌دات‌و ده‌بێته پزیشکى ئه‌و بواره له‌هه‌مان نه‌خۆشخانه، هه‌ر له‌ساڵى 1955 شووى به هاوڕێیه‌کى خۆى له‌کۆلێژه‌که‌یان کردووه به‌ناوى (ئه‌حمه‌د حلمى)و خاوه‌نى کچێک بوون، دواى دوو ساڵ له‌ژیانى هاوسه‌رێتى جیابوونه‌ته‌وه، دواتر شووى به‌پیاوێکى تر کردووه که له‌بوارى یاسایدا کاریکردووه‌‌و ئه‌م هاوسه‌رگیرییه‌شى ئه‌وه‌نده‌ى نه‌خایاندووه‌‌و جیابونه‌ته‌وه، دواتر شووى سێیه‌م به (شه‌ریف حه‌تاته) کردووه‌‌و خاوه‌نى کوڕێک بوو، دواتر له‌میش جیاده‌بێته‌وه.
ساڵى 1980 ده‌بێته راوێژکارى رێکخراوى نه‌ته‌وه یه‌کگرتووه‌کان بۆ پرۆگرامى ژنانى ئه‌فریقیا‌و رۆژهه‌ڵاتى ناوه‌ڕاست.
ساڵى 1957 یه‌که‌م کۆمه‌ڵه چیرۆکى به‌ناوى (تعلّمت الحب) بڵاوده‌کاته‌وه، دواتر گۆڤارى (الصحه) که خۆى سه‌رنووسه‌رى ده‌بێت ده‌رده‌کات‌و هه‌موو راوبۆچوونه‌کانى خۆى به‌ئازادانه تیایدا بڵاوده‌کاته‌وه، هه‌رئه‌وه‌ش وا له‌ده‌سه‌ڵاتداران ده‌کات ئه‌و گۆڤاره‌ى دابخه‌ن، ساڵى 1973 بۆ ماوه‌ى سێ ساڵ له‌په‌یمانگه‌ى باڵاى ئه‌ده‌ب‌و زانست کارده‌کات، ساڵى 1981 و له‌سه‌رده‌مى سه‌رۆک ئه‌نوه‌ر ساداتدا، به‌هۆى را‌و بۆچوونه‌کانییه‌وه بۆ ماوه‌ى شه‌ش ساڵ زیندانى کردن حکوم ده‌درێت، به‌ڵام به‌هۆى تیرۆرکردنى ئه‌نوه‌ر ساداته‌وه، دواى یه‌ک مانگ زیندانى ئازاد ئه‌کرێت، له‌ساڵى 1983 دا کتێبى (یادگارییه‌کانم له سجنى ژنان) ده‌نووسێت.
له‌ماوه‌ى ژیانیدا چه‌ندین نازناو‌و خه‌ڵاتى پێبه‌خشراوه، له‌وانه خه‌ڵاتى باکور‌و باشورى ئه‌نجومه‌نى ئه‌وروپا‌و خه‌ڵاتى ستیگ داگیرمان له‌سوید‌و خه‌ڵاتى ئه‌ده‌بى ئه‌فریقیا‌و خه‌ڵاتى جوبرانى ئه‌ده‌بى، ئه‌مه جگه له‌پێبه‌خشینى دکتۆراى فه‌خرى له‌لایه‌ن زۆربه‌ى زانکۆ جیهانییه‌کانه‌وه.
رۆمانى (که‌وتنى ئیمام) بۆ (14) زمانى زیندووى دنیا وه‌رگێردراوه.
له ناوه‌نده ڕۆشنبیرییه‌کانى میسردا بۆ ساڵانێکى زۆر نه‌وال ئه‌لسه‌عداوى قه‌ده‌غه بووه ته‌نانه‌ت ناوهێنانیشى هه‌ر قه‌ده‌غه بووه‌‌و بۆ ماوه‌ى چاره‌که سه‌ده‌یه‌کیش رێگرى له‌به‌شدارى کردنى کتێبه‌کانى کراوه له‌پیشانگه‌ى نێوده‌وڵه‌تى کتێب له‌قاهیره.
ساڵى 2008 پارێزه‌رێکى میسرى داوایه‌کى یاسایى له‌دادگا دژى نه‌وال ئه‌لسه‌عداوى تۆمار کرد‌و دواى ئه‌وه‌ى ده‌کرد که ره‌گه‌زنامه‌ى میسرى لێوه‌ربگیرێته‌وه، به‌ڵام داواى قبوڵ نه‌کرا‌و ره‌تکرایه‌وه.
له‌م دواییانه‌شدا پروپاگه‌نده‌یه‌کى وا بڵاوبۆوه که نه‌وال ئه‌لسه‌عداوى چاوه‌کانى له‌ده‌ستداوه‌‌و نه‌شته‌رگه‌رى دانانى عه‌ده‌سه‌ى چاوى کردووه، به‌ڵام کچه‌که‌ى (مونا حلمى) ئه‌و هه‌واڵانه‌ى به‌درۆ خسته‌وه‌‌و هه‌موانى له‌ساغ‌و سه‌لامه‌تى دایکى دڵنیا کرده‌وه.
سێ به‌رهه‌مى نه‌وال ئه‌لسه‌عداوى که بۆ زمانى کوردى وه‌رگێردرابوون، چاپخانه‌ى ته‌وارى یه‌کێتى ژنانى کوردستان چاپ‌و بڵاویکردونه‌ته‌وه.
ساڵى 2014 نه‌وال ئه‌لسه‌عداوى سه‌ردانى شارى سلێمانى کرد‌و له‌گه‌ڵ ژماره‌یه‌ک له‌چالاکوانى ژنان‌و ڕۆشنبیران‌و ئه‌دیبانى شاره‌که کۆبۆوه.
له‌رۆژى (دایک)و یه‌که‌م رۆژى نه‌ورۆز‌و به‌هاردا‌و له‌ته‌مه‌نى (90) ساڵیدا به‌نه‌خۆشى له‌قاهیره‌ى پایته‌خت کۆچى دوایى کرد.
وەرزش بووەتە خولیا و حەزی هەموو ئەندامانی خێزانێکی سلێمانی
2024-05-07
ژیانەوە: شەونم محەمەد، شاناو تاڵیب هەریەك لە یارییەكانی گۆڕەپانو مەیدانو
