میهرەبان: هەڵەبجە
سەر لە بەیانی ئەمرۆ لە سەرۆكایەتی زانكۆی هەڵەبجە میوانداری دكتۆر نەزەند بەگی خانی كرا، بە مەبەستی ناساندنی تازەترین كتێبی شاعیری بە ناوی ( رۆژیك دادێت تۆش دەبیت شۆرەبی).
لە لێدوانێكی تایبەتدا بۆ سایتی تەوار دكتۆر نەزەند بەگی خانی وتی” بە مەبەستی زنجیرەیەك كۆڕی شیعری و هونەری هاتوومەتەوە بۆ كوردستان، سەرجەم بەرهەمە شیعرەییەكانم و كارەكانم باس لە دەرخستنی توانای كچان و ژنانە و داواش لە پیاوان دەكەم نەرم بن و خۆیان لە سیستەمی پیاو سالاری رابماڵن”.
هەروەها نەزەند بەگی خانی سەبارەت بە دواین بەرهەمی شیعری خۆی كە دیوانێكە بە ناوی ( رۆژیك دادێت تۆش دەبیت بە شۆرەبی ) و دەربارەی ناونانی كتێبەكەی وتی” مەبەست لە ناونانی ناویشانی كتیبە شیعریەكەم، ئەم ناونیشانە سی رەهەندی هەیە، چونكە من زۆر مەرگی ئازیزانم دیووە، لەو باوەرەدام مەرگی ئازیزانم دەبێتەوە بە رۆحی كەسیكیتر و درەختی روباری ئاژەڵێ واتە دێنەوە ئەم جیهانە، شۆرەبی مانای دۆن و دۆن بونە، وە شۆرەبی رەمزی بەهێز و خۆراگیرییە و هەمیشە سەوزە، وە رەهەندی سێیەمیش نامایەكی جیندەرییە”.
دكتۆر نەزەند بەگی خانی لە سالی ١٩٦٤ لە شاری كۆیە لە دایكبووە، قۆناغەكانی سەرەتایی و ئامادەیی هەر لەو شارە تەواو كردووە، لە نێوان ساڵانی ١٩٨٣–١٩٨٧ لە زانكۆی موسڵ زمان و ئەدەبیاتی ئینگلیزی خوێندووە و تێزی خوێندنەكەی تایبەت بووە بە پەیوەندی ژن و پیاو لە ڕۆمانی لە یدی چاتەرلی.
نەزەند بەگی خانی لە بنەماڵەیەكی شۆڕشگێر بووە و لە ژێر دەسەڵاتی ڕژێمی بەعس چەند ئەندامێكی خێزانەكەی بەر لێشاوی ئەنفال و ڕاگوێزان كەوتون، دوو برای لە زیندانەكانی بەعس لە سێدارە دراون و لە وڵاتی ئەڵمانیاش برای سێهەمی شەهید دەبێت.
دكتۆر نەزەند بەگی خانی لە كاتی خۆپیشاندانی كۆیە لە ساڵی ١٩٨٢ لە شاری كۆیە دەسگیر دەكرێ و دەخرێتە زینداننەوە و بۆیە لە ساڵی ١٩٨٧ ناچاربووە كۆچ بكات بەرە و مەنفا و بە پیادە سنورەكانی ئێران توركیا بۆ لغاریا دەبرێت و ڕودەكاتە دانیمارك و ئیتر لە و ساڵەوە لە مەنفا دەژی .
لە سالی ١٩٨٩ لە ڕێگەی ئەنستیوتی كوردی لە پاریس سكۆلەرشیپی حكومەتی فەرەنسا وەردەگرێت و لە زانكۆی سۆربۆن ماستەر و دكتۆرا تایبەت بە ( وێنەی ژنی كورد لە ناو ئەدەبیاتی ئەوروپی سەدەی نۆزدەیەم و سەرەتای سەدەی بیستەم )دا بە پلەی شەرەفی باڵا لە ساڵی ١٩٩٧ بە دەستدەهێنێت.
دكتۆر نەزەند بەگی خانی شاعیرێكی كوردی جیهانیە و جگە لە كوردی بە ئینگلیزی و فەرەنسیش دەنوسێ و ساڵانە لە ڤێستیڤاڵ و كۆرە شیعرییە جیهانیەكاندا بەشداری دەكات، شەش دیوانی شیعری بە زمانی كوردی هەیە و سێ دیوانیش بە زمانی فەرەنسی، لە ساڵی ٢٠١٢ دیوانی دوێنێ سبەینێ خەڵاتی فێمینی شیعری فەرەنسی بەناوی سمۆن لاندری وەرگرتووە، هەروەها لە هەرێمی كوردستان وەك راوێژكاری نێودەوڵەتی خوێندنی باڵا و جێندەر هاوكاری سەرۆكی حكومەتی كردووە بۆ دامەزراوەیكردنی پرسی جێندەر لە هەرێمی كوردستان، یەكەم سەنتەری لە سالی ٢٠١٠ لە زانكۆی سلێمانی ددامەزراندووە بۆ پرسی جێندەر بە هاوكاری بریتش كانسلی وەزارەتی خوێندبی باڵای هەرێمی كوردستان.
هەروەها چەندین خەڵاتی وەرگرتوە لە بواری مافەكانی ژن و خێزاندا و لە ئێستاشدا بە پرۆژەیەكی هونەری شیعری لە هەرێمی كوردستانە و ئەمرۆش لە زانكۆی هەڵەبجە میوانداری كرا تا تازەترین كتێبی بە ناوی ڕۆژێك دادێت تۆش دەبیت بە شۆرەبی بڵاوبكاتەوە.
