ئامادهکردنى: هاوژین شکور
ژنانى ملیاردێرى جیهان دیارى کران و به پێی دوایین ڕیزبهندی فۆربێس بۆ دهوڵهمهندترین کهسهکانى جیهان 337 ملیاردێری ژن له سهرانسهری جیهاندا ههن.
له کاتێکدا له ساڵی ٢٠٢٢ ژمارهی ئهو ژنانه ٣٢٧ ژن بووه. ههر له ڕاپۆرتهکهدا هاتووه دهوڵهمهندترین ژن له جیهاندا بۆ سێیهم ساڵ له سهریهک میراتگری لوریاڵ فرانسۆا بێتانکۆرت-مێیره که سامانهکهی دهگاته 80.5 ملیار دۆلار و له ساڵی 2022 نزیکهی 5 ملیار دۆلار قازانجی کردووه.
له لایهکی دیکهوه، ماکێنزی سکۆت که له ساڵی ڕابردوودا سامانهکهی به ڕێژهی ١٩.٢ ملیار دۆلار دابهزیوه، پێنج پله دابهزیوه و گهیشتووهته پلهی ٩، به هۆی دابهزینی پشکهکانی له ئهمازۆن که له ساڵی ٢٠١٩دا دوای جیابوونهوهی له جیف بیزۆس.
ڕێزبهندی ژنانى میلیاردێر :
1-فرانسوا بێتانکۆرت مێیهر و خێزانهکهی
سامانهکهى ٨٠.٥ ملیار دۆلاره و تهمهنى ٦٩ ساڵه سهرچاوهی سامانهکهى رهگهزنامهى فهرهنسایه خاوهنى کۆمپانیاى لۆریاله.
فرانسوا بێتانکۆرت بۆ سێیهم ساڵ له سهریهک نازناوی دهوڵهمهندترین ژنی جیهانى پاراستووه، ئهمهش به هۆی بهرزبوونهوهی 12% پشکهکانی کۆمپانیای لۆریالی زهبهلاحی جوانکارییه له ماوهی ساڵی ڕابردوودا. جگه لهوهی بهڵێنیدا به بڕی ٢٣٠ ملیۆن دۆلار لهگهڵ کۆمپانیای لۆریال بۆ گهڕاندنهوهی نۆتردام، لهم دواییانهدا بهڕێوهبهری جێبهجێکاری کۆمپانیای وهبهرهێنانهکهی به ناوی تێتیس ئینڤێست به کرێ گرت.
2-جولیا کۆچ
سامانهکهى ٥٩ ملیار دۆلاره تهمهنى ٦٠ ساڵه سهرچاوهی سامانهکهى کۆمپانیای کۆچ ئیندستریز ڕهگهزنامهى ئهمریکایه.
هاوسهری دهیڤید کۆچ ( له ساڵی ٢٠١٩ کۆچی دوایی کردووه) لهگهڵ سێ منداڵه گهورهکهیدا خاوهنی ٤٢%ی کۆمپانیای کۆچ ئیندستریزه. دامهزراوهی کۆچ دهیڤید کۆچ سهرپهرشتی دهکات، که له ڕێگهیهوه خۆی و هاوسهرهکهی نزیکهی یهک ملیار و ٨٠٠ ملیۆن دۆلاریان به خشیوهته ههژاران، پرسهکانی ئالوودهبوون و دادپهروهری تاوانکاری و پهروهرده.
3-ئهلیس واڵتۆن
سامانهکهى: ٥٦.٧ ملیار دۆلاره تهمهنى: ٧٣ ساڵه سهرچاوهی سامانهکهى وۆڵمارت، ڕهگهزنامهى ئهمریکایه. ئهلیس واڵتۆن پشکێکی له کۆمپانیای وۆڵمارت له باوکیهوه به میرات وهرگرتووه، سام واڵتۆن (کۆچی دوایی ١٩٩٢) که دامهزرێنهری زنجیرهکه بووه. ههروهها حهزی له چالاکییه هونهریهکانه، ههر بۆیه مۆزهخانهی هونهری پردی کریستاڵ له ویلایهتی ئهرکانساس دامهزراندووه.
4-جاکڵین مارچ
سامانهکهى: ٣٨.٣ ملیار دۆلاره تهمهنى: ٨٣ ساڵه سهرچاوهی سامانهکهى: دروستکردنی شیرینی و خواردنی ئاژهڵه ماڵییهکانه، ڕهگهزنامهى ئهمریکایه.
مارس و براکهی جۆن مارس ههریهکهیان خاوهنی یهک لهسهر سێی کۆمپانیای فرهنهتهوهیی شیرینی و خواردنی ئاژهڵه ماڵیهکانن مارس ئینکۆن. شیرینی و شوکولاته به ناوبانگهکانی وهک سنیکهرز، ئێم ئهند ئێم له به ناوبانگترین بهرههمهکانی شوکولاتهن. کۆمپانیاکه له لایهن باپیرهیهوه به ناوی فرانک سی مارچ له ساڵی ١٩١١ دامهزراوه.
5-میریام ئهدێڵسۆن
سامانهکهى: ٣٥ ملیار دۆلاره تهمهنى: ٧٧ ساڵه، سهرچاوهی سامانهکهى: گازینۆیه، ڕهگهزنامه ئهمریکایه.
ئادێلسۆن خاوهن پشکی زۆرینه و سهرۆک و بهڕێوهبهری جێبهجێکاری کۆمپانیای ساندز لاس ڤێگاسه، که گهورهترین ئیمپراتۆریهتی گازینۆیه له جیهاندا. ئهو پشکی گازینۆی به میرات وهرگرتووه، دوای ئهوهی هاوسهرهکهی که شێڵدۆن ئهدێلسۆن سهرۆکی ماوه درێژی پارتی کۆماری بوو، له ساڵی 2021 کۆچی دوایی کرد. به گوێرهی زانیارییهکانی فۆربێس، ئهو که پزیشکه، له ماوهی ژیانیدا نزیکهی ملیارێک دۆلاری خهرجکردووه بۆ دابینکردنی بودجهی توێژینهوهی پزیشکی و دۆزینهوهی دهرمان
6-ڕافایلا ئاپۆنتی -دیامانتێ
سامانهکهى 31.2 ملیار دۆلاره تهمهنى: 78 ساڵه سهرچاوهی سامانهکهى: کۆمپانیای کهشتیوانیه و ڕهگهزنامه ئیتاڵیایه.
دایمانت ئهمساڵ پهیوهندی به ١٠ دهوڵهمهندترین ئافرهتی جیهانهوه کرد. فۆربێس کۆمپانیای MSC که یهکێکه له گهورهترین کۆمپانیاکانی کهشتیوانی جیهان، که لهگهڵ هاوسهرهکهی گویانلویجی، له ساڵی ١٩٧٠ دامهزراندووه، وهک شهشهم دهوڵهمهندترین ژن له جیهاندا داناوه. ڕافایلا و جیانلویجی بامۆنتی پێشتر پێکهوه له لیستی دهوڵهمهندترینی جیهاندا بوون. له ساڵی ٢٠٢٣ فۆربێس ناوی ئهوانی وهک ژن و مێردێکی ملیاردێر ناوبرد.
7-زۆزانه کلاتن
سامانهکهى: ٢٧.٤ ملیار دۆلاره تهمهنى: ٦٠ ساڵه سهرچاوهی سامانهکهى: بی ئێم دهبلیو، دهرمانسازی ڕهگهزنامهى ئهڵمانیایه.
زۆزانه کلاتن خاوهنی 19%ی پشکهکانی کۆمپانیای بی ئێم دهبلیوى ئهڵمانییه، بهرههمهێنهری ئۆتۆمبێله. دایکی سێیهم هاوسهری پیشهسازی ئهفسانهیی هێربێرت کوانت بوو، که ئۆتۆمبێلی بی ئێم دهبلیوى به بازاڕی جیهانی لوکس ناساند. کلۆتۆن، ئابووریناسه و بڕوانامهی MBA ی ههیه، ههروهها خاوهنی کۆمپانیایهکی کیمیایی ئاڵتانایه که لهلایهن باپیرهیهوه دامهزراوه.
8-جینا ڕینهارت
سامانهکهى: ٢٧ ملیار دۆلاره، تهمهنى: ٦٩ ساڵه، سهرچاوهی سامانهکهى: کانگا، ڕهگهزنامهى ئوسترالیایه.
سهرۆکی کۆمپانیای کانزا و کشتوکاڵی هانکۆک پرۆسپێکتینگ گروپه. ئهو کارهی له باوکییهوه به میرات وهرگرتووه، لۆنگ هانکۆک (١٩٩٢ کۆچی دوایی کردووه). له مانگی ئازاری ٢٠٢٢هوه سامانهکهی به ڕێژهی ١١% دابهزیوه، ئهمهش به شێوهیهکی بهرچاو بههۆی دابهزینی نرخی کانزای ئاسنهوه. بهڵام هێشتا دهوڵهمهندترین کهسه له ئوسترالیا.
9-ماکینزی سکۆت
سامانهکهى 24.4 ملیار دۆلاره تهمهنى: 52 ساڵه سهرچاوهی سهروهت و سامانهکهى ئهمازۆنه و ڕهگهزنامهى ئهمریکایه.
ئهو پشکهکانی لهسهدا ٤ی کۆمپانیای ئهمازۆن به میرات وهرگرتووه و دوای جیابوونهوهی له ساڵی ٢٠١٩ له جێف بیزۆس که به خێرایی ڕادهستی ئهو بوو. ماکنزی زیاتر له ١٤ ملیار دۆلاری بهخشیوهته نزیکهی ههزار و ٦٠٠ ڕێکخراوی خێرخوازی.
10-ئایرس فۆنتیبیۆنا
سامانهکهى: ٢٣.١ ملیار دۆلاره تهمهنى: ٨٠ ساڵه سهرچاوهی سامانهکهى: کانگایه و ڕهگهزنامهى شیلییه.
فۆنتێبۆنا، دهوڵهمهندترین ژنه له ئهمریکای لاتین، هاوسهری سهرمایهداری شیلی ئهندرۆنیکۆ لوکسیکه (له ساڵی ٢٠٠٥ کۆچی دوایی کردووه). هاوسهرهکهی خاوهنی گهورهترین کۆمپانیای گهڕانه به دوای کانگاکانی مس له جیهاندا و کۆمپانیای پاکهتکردنی کهلوپهلی بهکاربهر و بهرههمهێنانی خواردنهوه بووه. ئێستا لهگهڵ دوو کوڕهکهی خاوهنی کۆمپانیای ئهنتۆفۆگاستا و سهرۆکایهتی کۆمپانیایهکی کانزاییه که بنکهکهی له شیلییه و تایبهته به بهرههمهێنانی مس و پشکێکی بهرچاوی له کۆمپانیای کوینێنکۆدا ههیه. که کۆمپانیایهکی بهرههمهێنان و بانکی و خواردنهوه بازرگانییه گشتیهکانه.